ΘΕΜΑ: Έλεγχος της ΕΑΔ σε δημόσια επιχείρηση κατόπιν καταγγελιών για μη συμμόρφωσή με τις κείμενες διατάξεις για την ανάθεση δημοσίων συμβάσεων
Κατόπιν καταγγελιών κλιμάκιο της ΕΑΔ διενήργησε έλεγχο σε δημόσια επιχείρηση για μη συμμόρφωση κατά το έτος 2018 με τη νομοθεσία περί ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων, με αντικείμενο, μεταξύ άλλων, την ανάθεση υπηρεσιών καθαρισμού των κτιριακών της εγκαταστάσεων, το ετήσιο κόστος των οποίων ανέρχεται περί τις 500.000€.
Κατά τα έτη που εξετάσθηκαν (2014-2018), διαπιστώθηκαν τα ακόλουθα:
- Από τη λήξη κατά το έτος 2016 σύμβασης, που συνάφθηκε κατόπιν διαγωνιστικής διαδικασίας, οι υπηρεσίες καθαρισμού των κτιριακών εγκαταστάσεων της δημόσιας επιχείρησης ανατέθηκαν για διάστημα δύο ετών χωρίς να προηγηθεί ανοιχτός διαγωνισμός, όπως ορίζει ο νόμος αλλά κατ’ επίκληση διαδικασίας διαπραγμάτευσης χωρίς τη δημοσίευση προκήρυξης, μολονότι δεν συνέτρεχαν οι νόμιμες προϋποθέσεις για προσφυγή στην εν λόγω διαδικασία.
- Συγκεκριμένα, ενώ οι υπηρεσίες καθαρισμού αποτελούν πάγιες και διαρκείς ανάγκες της επιχείρησης και επομένως είναι γνωστές εκ των προτέρων, η διακήρυξη νέου διαγωνισμού δημοσιεύτηκε αφού είχε λήξει η προηγούμενη σύμβαση. Μετά την προκήρυξη δε, σημειώθηκαν σημαντικές καθυστερήσεις σε όλα τα στάδια της διαδικασίας μέχρι την ανάδειξη νέου αναδόχου. Στο μεσοδιάστημα, η δημόσια επιχείρηση συνέχισε να αποδέχεται τις υπηρεσίες του προηγούμενου αναδόχου αρχικά εξωσυμβατικά για δύο μήνες και ακολούθως σύναψε νέα σύμβαση μαζί του με αναδρομική ισχύ.
- Για την προσφυγή στην ως άνω διαδικασία διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης η δημόσια επιχείρηση παρέλειψε να αναζητήσει, ως όφειλε, τη γνώμη της Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων.
- Κατά την εκτέλεση των προαναφερομένων συμβάσεων, στον ανάδοχο καταβλήθηκαν ποσά επιπλέον του συμβατικού τιμήματος, καθ’ υπέρβαση και του προϋπολογισθέντος κόστους. Η σημαντική αυτή διαφοροποίηση της τελικής αξίας των συμβάσεων σε σχέση με την οικονομική προσφορά του αναδόχου, αντίκειται στην αρχή της οικονομικότητας και της νομιμότητας της διαγωνιστικής διαδικασίας δια του ορθού προσδιορισμού της συμβατικής αξίας. Επίσης εγείρεται ζήτημα ως προς α) τον οικονομικό προγραμματισμό της επιχείρησης για την κάλυψη των σχετικών αναγκών και β) την έγκριση και πιστοποίηση έκτακτων εργασιών κατά τη διάρκεια εκτέλεσης των συμβάσεων.
- Η παραλαβή και πιστοποίηση των εργασιών δεν πραγματοποιείτο από Τριμελή Επιτροπή Παραλαβής, κατά παράβαση των κειμένων διατάξεων και των οριζομένων στις σχετικές συμβάσεις αλλά από μονομελή όργανα σύμφωνα με τις εσωτερικές διαδικασίες της δημόσιας επιχείρησης, οι οποίες όμως κατά τούτο δεν είναι σύμφωνες με το νόμο.
Για την άρση των δυσλειτουργιών που εντοπίσθηκαν, διατυπώθηκαν βελτιωτικές προτάσεις και συστάσεις αναφορικά με τις διαδικασίες ανάθεσης και εκτέλεσης των σχετικών συμβάσεων, καθώς και για την εναρμόνιση των εταιρικών διαδικασιών με το δίκαιο των δημοσίων συμβάσεων.
Όσον αφορά στις μη σύννομες πράξεις και παραλείψεις οργάνων της επιχείρησης που διαπιστώθηκαν, δεν αναζητήθηκαν πειθαρχικές ευθύνες, λόγω παρέλευσης του βραχύτατου χρόνου παραγραφής των πειθαρχικών αδικημάτων που προβλέπεται από τον Κανονισμό Εργασίας του Προσωπικού της δημόσιας επιχείρησης, ζήτημα το οποίο η Αρχή έχει επανειλημμένα επισημάνει προς τροποποίηση από τα αρμόδια όργανα, χωρίς όμως ανταπόκριση μέχρι σήμερα.
Η έκθεση διαβιβάσθηκε στην αρμόδια Εισαγγελική Αρχή, καθώς και στο εποπτεύον Υπουργείο Οικονομικών.