Περισσότερα από 300 στελέχη του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν (δια ζώσης και διαδικτυακά) την Ημερίδα που συνδιοργάνωσαν η Εθνική Αρχή Διαφάνειας (ΕΑΔ) και ο Σύνδεσμος Επαγγελματιών Κανονιστικής Συμμόρφωσης Ελλάδος (ΣΕΚΑΣΕ) με θέμα «Σύγκρουση Συμφερόντων: Κανονιστικό Πλαίσιο & Πρακτική Εφαρμογή στον Δημόσιο & Ιδιωτικό τομέα».
Σκοπός της Ημερίδας ήταν να ενημερωθούν και να ευαισθητοποιηθούν τόσο οι εμπλεκόμενοι φορείς (δημοσίου και ιδιωτικού τομέα) όσο και η ευρύτερη κοινωνία για τις σύγχρονες μεθόδους και τα εργαλεία σχεδιασμού και εφαρμογής αποτελεσματικών διαδικασιών και μηχανισμών ελέγχου, με στόχο την πρόληψη της εμφάνισης καταστάσεων σύγκρουσης συμφερόντων στους τομείς δραστηριότητάς τους. Επιπλέον, αναλύθηκαν καλές πρακτικές και παραδείγματα με βάση τα διεθνή πρότυπα, ενώ παρουσιάστηκαν το κανονιστικό πλαίσιο και κάποιες ενδεικτικές περιπτώσεις σύγκρουσης συμφερόντων τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα.
Χαιρετισμούς απηυθύναν:
Η κα Αλεξάνδρα Ρογκάκου, Αναπληρώτρια Διοικητή της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας, αναφερόμενη στον σκοπό της Ημερίδας, να ευαισθητοποιήσει και να ενημερώσει τόσο τους δημόσιους φορείς, όσο και τις επιχειρήσεις αλλά και τους επαγγελματίες σχετικά με την πρόληψη και την αντιμετώπιση καταστάσεων σύγκρουσης συμφερόντων, σημείωσε ότι «Η σημερινή Ημερίδα αποτελεί την καλύτερη απόδειξη ότι δημόσιος και ιδιωτικός τομέας μπορούν να επιτύχουν σημαντικές συνέργειες προς όφελος της κοινωνίας. Ως ΕΑΔ δίνουμε ιδιαίτερη σημασία στον τομέα της πρόληψης φαινομένων διαφθοράς, στην εμπέδωση και διάχυση κουλτούρας ακεραιότητας. Ενδεικτικό της προτεραιότητας που δίνουμε είναι ότι στον Κώδικα Δεοντολογίας των Επιθεωρητών Ελεγκτών γίνεται ειδική αναφορά στο θέμα της σύγκρουσης συμφερόντων και της αποφυγής του. Επίσης, στο πλαίσιο της ενδυνάμωσης των μηχανισμών αναφοράς θεσμοθετήθηκε ο Σύμβουλος Ακεραιότητας και ο Υπεύθυνος Παραλαβής και Παρακολούθησης Αναφορών, ενθαρρύνοντας τους υπαλλήλους να αναφέρουν καταστάσεις σύγκρουσης συμφερόντων που έχουν οι ίδιοι αντιμετωπίσει ή έχουν περιέλθει εις γνώση τους, εντός του εργασιακού τους περιβάλλοντος. Παράλληλα, κατά τον έλεγχο του ‘Πόθεν Έσχες’ ορισμένων κατηγοριών δημοσίων υπαλλήλων που είναι πιο πιθανό να εμπλακούν σε καταστάσεις σύγκρουσης συμφερόντων, εξετάζεται και η συμμετοχή αυτών σε επιχειρήσεις και άλλες επαγγελματικές δραστηριότητες. Αναμένουμε λοιπόν με ενδιαφέρον τις εργασίες της σημερινής ημερίδας για να ανταλλάξουμε ιδέες, τεχνογνωσία και καλές πρακτικές σχετικά με την αντιμετώπιση φαινομένων σύγκρουσης συμφερόντων».
Η κ. Πέρη Κάτανα, Α’ Αντιπρόεδρος Δ.Σ. ΣΕΚΑΣΕ επισήμανε τη συμβολή του ΣΕΚΑΣΕ αναφορικά με την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση των στελεχών του ιδιωτικού τομέα σε θέματα διαφθοράς και εστιάζοντας στο θέμα της Ημερίδας ανέφερε ότι: «Οι συγκρούσεις συμφερόντων ως ειδικότερη έκφανση διαφθοράς είναι ένα σύνθετο και πολύπλευρο φαινόμενο που συναντάται σε όλες τις μορφές εταιρικών δομών και έχει διαβρωτικές επιδράσεις στην ανταγωνιστικότητα, τη φήμη και τη θέση της εταιρείας στην αγορά. Οι συγκρούσεις συμφερόντων προκαλούν οικονομικούς και νομικούς κινδύνους, αυξάνουν τα λειτουργικά κόστη, βλάπτουν τη φήμη της εταιρείας, πλήττουν την αφοσίωση του προσωπικού και διαμορφώνουν μια αρνητική εταιρική κουλτούρα.
Μέσω της ευθυγράμμισης με τη νομοθεσία περί ανωνύμων εταιρειών, όπου περιλαμβάνονται ρυθμίσεις για την υποχρέωση πίστης των μελών Δ.Σ., την προτεραιότητα του εταιρικού συμφέροντος έναντι του ατομικού, την υποχρέωση αποκάλυψης των συγκρούσεων καθώς και μέσω της νομοθεσίας περί εταιρικής διακυβέρνησης καθίσταται δυνατή η διαφανής δράση των μελών του Δ.Σ. και η αποτελεσματική στάθμιση των εκατέρωθεν συμφερόντων. Ασφαλώς ο νόμος αποτελεί το πιο αποτελεσματικό όπλο στην αντιμετώπιση των συγκρούσεων συμφερόντων, εξίσου απαραίτητες όμως είναι και οι καταστατικές πρόνοιες των επιχειρήσεων Οι εταιρείες του ιδιωτικού τομέα οφείλουν να θεσπίσουν πολιτικές και κανόνες για την αποφυγή και τη διαχείριση πραγματικών, δυνητικών ή εικαζόμενων συγκρούσεων συμφερόντων, να υιοθετήσουν ισχυρά συστήματα εσωτερικού ελέγχου και εταιρικής διακυβέρνησης και κυρίως να προβούν σε δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του προσωπικού τους προκειμένου να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τις καταστάσεις αυτές οι οποίες εμφανίζονται σήμερα να είναι ένα από τα πλέον κεντρικά και δυσεπίλυτα προβλήματα που απασχολούν τις σύγχρονες εταιρείες».
Κατά την 1η θεματική με τίτλο: Κανονιστικό πλαίσιο και ενδεικτικές περιπτώσεις σύγκρουσης συμφερόντων στον δημόσιο τομέα
Ο κ. Χρήστος Κούρτης, Προϊστάμενος της Διεύθυνσης Πολιτικών & Προτύπων Ακεραιότητας της Γενικής Διεύθυνσης Ακεραιότητας & Λογοδοσίας της ΕΑΔ ανέλυσε το κανονιστικό και θεσμικό πλαίσιο της ελληνικής δημόσιας διοίκησης και παρουσίασε συγκεκριμένα παραδείγματα περιπτώσεων σύγκρουσης συμφερόντων αλλά και καλών πρακτικών.
Η κα Ελένη Μητροπούλου, Προϊσταμένη της Διεύθυνσης Σχεδιασμού Διαδικασιών & Αξιολόγησης Ελέγχων, της Ειδικής Υπηρεσίας Συντονισμού του Ταμείου Ανάκαμψης του Υπουργείου Οικονομικών, αναφέρθηκε στην πολιτική σύγκρουσης συμφερόντων κατ’ εφαρμογή της κατευθυντήριας οδηγίας της ΕΕ, αναφέροντας ότι «Στο πλαίσιο της παρουσίασης της Ειδικής Υπηρεσίας Συντονισμού του Ταμείο Ανάκαμψης οριοθετούμε το ρυθμιστικό πλαίσιο που προβλέπει την αποφυγή σύγκρουσης συμφερόντων, εστιάζοντας ειδικά στις δράσεις που χρηματοδοτούνται από πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, αναφερόμαστε στις ενέργειες αντιμετώπισης εάν προκύψει σχετική υπόνοια ύπαρξης σύγκρουσης συμφερόντων, καθώς και στα μέτρα που σκόπιμο είναι να λαμβάνονται προς την κατεύθυνση της αποφυγής τέτοιων φαινομένων».
Η κα Μαρία Κωνσταντινίδου, Προϊσταμένη της Γενικής Διεύθυνσης Ακεραιότητας & Λογοδοσίας της ΕΑΔ, παρουσίασε τέσσερα ερωτήματα σχετικά με τη σύγκρουση συμφερόντων, τα οποία όσοι συμμετείχαν στην ημερίδα, είτε δια ζώσης είτε διαδικτυακά, είχαν την ευκαιρία να ψηφίσουν ηλεκτρονικά μέσω της πλατφόρμας www.menti.com τη σωστή κατά την άποψή τους επιλογή. Στο πλαίσιο της παρουσίασης έγινε σχολιασμός των περιπτώσεων σύγκρουσης συμφερόντων αλλά και των εργαλείων για την πρόληψη και αντιμετώπισή τους, ενώ συζητήθηκαν με το κοινό οι απαντήσεις που δόθηκαν στη ψηφοφορία.
Κατά τη 2η θεματική με τίτλο: Κανονιστικό πλαίσιο, διαδικασία διαχείρισης συγκρούσεων συμφερόντων και μηχανισμοί ελέγχου στον ιδιωτικό τομέα
Ο κ. Βαγγέλης Τσεκρέκος, Senior Director Regulatory & Financial Markets Compliance του Ομίλου της Τράπεζας Πειραιώς αναφέρθηκε στην αξιολόγηση και διαχείριση καταστάσεων σύγκρουσης συμφερόντων, σημειώνοντας ότι «Οι συγκρούσεις συμφερόντων δεν συνιστούν, κατ’ αρχήν, παράνομες καταστάσεις. Ωστόσο, πρέπει να αντιμετωπίζονται έγκαιρα και αποτελεσματικά, προκειμένου να μην οδηγήσουν σε παράνομη κατάσταση και γενικότερα να μην πλήξουν τη φήμη, την αξιοπιστία και τα συμφέροντα ενός οργανισμού. Για τον σκοπό αυτόν, απαραίτητη είναι η καλά δομημένη και σαφής σχετική Πολιτική, που θα τελεί υπό την αιγίδα της ανώτατης Διοίκησης και η οποία πρέπει να επικοινωνηθεί σε όλο το προσωπικό και εμπεδωθεί μέσα από εκπαιδευτικά προγράμματα».
Ο κ. Σοφοκλής Καραπιδάκης, Διευθυντής Κανονιστικής Συμμόρφωσης και Υπεύθυνος Προστασίας Δεδομένων MYTILINEOS και Μέλος Δ.Σ. του ΣΕΚΑΣΕ, ανέλυσε τις συνιστώσες ενός προγράμματος για τη σύγκρουση συμφερόντων στον ιδιωτικό τομέα, παρουσίασε μελέτη περιπτώσεων καθώς και έναν μηχανισμό υποβολής περιοδικών δηλώσεων σχετικά με το θέμα.
Η κα Κυριακή Κατσάνη, Εταίρος, Επικεφαλής Υπηρεσιών Ειδικών Ερευνών και Εταιρικής Συμμόρφωσης Ernst & Young (EY) Ελλάδος, αναφέρθηκε μεταξύ άλλων στο πόσο συχνά θα πρέπει να επανεξετάζεται και να επικαιροποιείται η πολιτική σύγκρουσης συμφερόντων, ώστε να διασφαλίζεται ότι παραμένει σχετική και αποτελεσματική καθώς επίσης στο πως θα διασφαλίζεται ότι όλοι οι εργαζόμενοι εκπαιδεύονται και επιμορφώνονται σχετικά με την πολιτική και τις διαδικασίες της σύγκρουσης.
Σημειώνεται ότι η Ημερίδα αποτελεί μια από τις 129 δράσεις του Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου Καταπολέμησης της Διαφθοράς (ΕΣΣΚΔ) 2022-2025 και μια εκ των 42 δράσεων του Εθνικού Συστήματος Ακεραιότητας (ΕΣΑ) που εντάσσεται στο ΕΣΣΚΔ. Το Σχέδιο αυτό συνιστά την εθνική στρατηγική για την ολοκληρωμένη αντιμετώπιση του φαινομένου της διαφθοράς και αποτελεί το βασικό εργαλείο πολιτικής, σε εθνικό επίπεδο, για την πρόληψη και την αντιμετώπιση τέτοιων φαινομένων, με την εφαρμογή του να διασφαλίζει ταυτόχρονα την υλοποίηση των σχετικών μεταρρυθμίσεων που έχει αναλάβει η χώρα σε διεθνές και ευρωπαϊκό επίπεδο. Στο Σχέδιο αυτό συμμετέχουν 24 φορείς από την ελληνική δημόσια διοίκηση.