Η Εθνική Αρχή Διαφάνειας, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων και της αποστολής της, διενήργησε έλεγχο, κατόπιν καταγγελίας συνταξιούχου (πρ. δημάρχου), αναφορικά με την καθυστέρηση χορήγησης μισθολογικών και ασφαλιστικών στοιχείων του από την Ταμειακή Υπηρεσία του Δήμου, στοιχεία απαραίτητα για τον προσδιορισμό του ποσού της καταβαλλόμενης συνταξιοδοτικής του παροχής.
Διαπιστώσεις ελέγχου
Νησιωτικός Δήμος
Ο πρ. δήμαρχος εργαζόταν ως εκπαιδευτικός και λόγω ορίου ηλικίας, διαπιστώθηκε από το αρμόδιο Γραφείο Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, η αυτοδίκαια απόλυσή του, οπότε και έπρεπε να υποβάλει τα απαιτούμενα δικαιολογητικά για τη συνταξιοδότησή του. Για τον λόγο αυτό, και έχοντας συγκεκριμένη προθεσμία για την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησης με τα σχετικά δικαιολογητικά, υπέβαλε αίτηση προς τον Δήμο , προκειμένου να του χορηγηθούν άμεσα τα στοιχεία των μισθολογικών και ασφαλιστικών κρατήσεων που του έγιναν κατά τη διάρκεια της τετραετίας, κατά την οποία διετέλεσε δήμαρχος.
Ο Δήμος, παρά τα συνεχόμενα αιτήματα του πρ. δημάρχου, δεν ανταποκρίθηκε, με αποτέλεσμα ο πρ. δήμαρχος να υποβάλει στη λήξη της εν λόγω προθεσμίας, την αίτηση συνταξιοδότησής του, χωρίς να διαθέτει τα στοιχεία για τη περίοδο της θητείας του ως δήμαρχος.
Σημειώνεται, ότι τα στοιχεία αυτά τα απέστειλε ο Δήμος προς τον e-ΕΦΚΑ, μετά την πάροδο 12 μηνών, ύστερα από αλλεπάλληλες ενέργειες της ΕΑΔ, τόσο δια αλληλογραφίας όσο και τηλεφωνικώς.
Στο σημείο αυτό, επισημαίνεται, ότι η μη χορήγηση ατομικών διοικητικών πράξεων με μη τήρηση των προβλεπόμενων προθεσμιών διεκπεραίωσης υποθέσεων των πολιτών από τη Διοίκηση ή παραλείψεις των δημοσίων οργάνων, δύναται να προσβάλλει δικαιώματα ή νόμιμα συμφέροντα του διοικουμένου, όπως στη περίπτωση του καταγγέλλοντος, που λόγω της παρέλευσης της νόμιμης προθεσμίας για χορήγηση των μισθολογικών και ασφαλιστικών στοιχείων από τον Δήμο, του στερήθηκε το δικαίωμα να υποβάλει με την αίτηση συνταξιοδότησής του, πλήρη αποδεικτικά στοιχεία του ασφαλιστικού του βίου, γεγονός που θα επέτρεπε την άμεση επαύξηση του ποσού της σύνταξής του.
e-ΕΦΚΑ
Κατά την εξέταση της καταγγελίας, μελετήθηκαν οι διατάξεις του ασφαλιστικού ν. 4387/2016 (όπως τροποποιήθηκε και ισχύει με τον Ν. 4670/2020), καθώς και του ν. 4921/2022 (διαδικασία ταχείας «fast-track» απονομής σύνταξης), βάσει του οποίου η αναγνώριση επιπλέον ασφαλιστικού χρόνου γίνεται χωρίς έλεγχο των φυσικών παραστατικών που αποδεικνύουν τον χρόνο αυτό και η πράξη απονομής της σύνταξης εκδίδεται πλέον, χωρίς να απαιτείται επαλήθευση των δεδομένων που τηρούνται σε μηχανογραφικά συστήματα, όσο και αυτών που δεν έχουν ψηφιοποιηθεί. Επιπλέον, μελετήθηκαν οι σχετικές εγκύκλιοι και αξιολογήθηκαν τα έγγραφα που απέστειλαν οι ελεγχόμενοι φορείς.
Λαμβάνοντας υπ’ όψιν τις ισχύουσες διατάξεις και το γεγονός ότι ο πρ. δήμαρχος κατά την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησής του, είχε διαγράψει στην Υπεύθυνη Δήλωσή του, όπως αυτή ήταν διαμορφωμένη βάσει εγκυκλίου του e-Ε.Φ.Κ.Α., το πεδίο «Είμαι /Δεν είμαι αιρετός», ενώ επίσης, στο έντυπο αυτό της Υπεύθυνης Δήλωσης δεν υπήρχε αντίστοιχο πεδίο που να αναφέρεται σε παρελθόντα χρόνο, ο e-Ε.Φ.Κ.Α. δεν θα μπορούσε να προβεί στην έκδοση της συνταξιοδοτικής πράξης, με τον συνυπολογισμό του χρόνου ασφάλισης του καταγγέλλοντος ως αιρετού.
Σημειώνεται ότι το Γραφείο Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης θα όφειλε να υποδείξει στον πρ. δήμαρχο, κατά την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησής του, να προβεί έστω σε μια απλή έγγραφη αναφορά, στο γεγονός ότι είχε διατελέσει κατά το παρελθόν ως αιρετός, δεδομένης της αλλαγής της νομοθεσίας, με την οποία εξαλείφθηκε η υποχρέωση για υποβολή όλων των απαιτούμενων στοιχείων.
Αποτελέσματα ελέγχου – Προτάσεις – Συστάσεις
Έκδοση Εγκυκλίου
Στο πλαίσιο διερεύνησης της υπόθεσης και ύστερα από ενέργειες της ΕΑΔ με τον ελεγχόμενο φορέα e-Ε.Φ.Κ.Α., εκδόθηκε η υπ’ αριθ. 315962/26.06.2023 εγκύκλιος της Γενικής Διεύθυνσης Συντάξεων Δημοσίου Τομέα /e-Ε.Φ.Κ.Α., με θέμα «Νέα αίτηση απονομής σύνταξης για συνταξιούχους δημοσίου», με την οποία ο φορέας προέβη στην επίλυση του προβλήματος, με τη προσθήκη πεδίου στην αίτηση απονομής σύνταξης, ως εξής: «Έχω διατελέσει αιρετός ΝΑΙ/ ΟΧΙ».
Προτάσεις - Συστάσεις
Ύστερα από την έκδοση της ως άνω εγκυκλίου, προτάθηκε από την ΕΑΔ:
α) Η Γενική Διεύθυνση Συντάξεων του e-ΕΦΚΑ να μεριμνήσει για την επικαιροποίηση των στοιχείων που έχουν αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του e-ΕΦΚΑ, όσον αφορά στα δικαιολογητικά και τις αιτήσεις απονομής σύνταξης, καθώς και για τον συντονισμό και αποτελεσματική συνεργασία των Διευθύνσεων του e-Ε.Φ.Κ.Α. με τις Διευθύνσεις Διοικητικού – Οικονομικού των Υπηρεσιών που προέρχονται οι προς συνταξιοδότηση υπάλληλοι, για την ορθή και άμεση διεκπεραίωση της διαδικασίας απονομής της σύνταξης, κατ’ εφαρμογή των διατάξεων της εγκυκλίου με αριθ. 17/05.05.2022 του e-ΕΦΚΑ, περί εξέτασης των αιτήσεων συνταξιοδότησης με διαδικασίες ταχείας απονομής σύνταξης.
β) Το Γραφείο Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης να μεριμνήσει για την άμεση εφαρμογή της νέας εγκυκλίου, και προς τη Γενική Διεύθυνση Συντάξεων του e-ΕΦΚΑ, προκειμένου αυτή να μεριμνήσει .
Τέλος έγιναν συστάσεις προς τον αρμόδιο Δήμο για την τήρηση των προβλεπόμενων προθεσμιών για τη διεκπεραίωση των υποθέσεων των πολιτών, όπως αυτές καθορίζονται στις σχετικές διατάξεις του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας (ν.2690/1999).