Ολοκληρώθηκε με επιτυχία το τρίτο από τη σειρά των έξι συνολικά θεματικών σεμιναρίων που έχει προγραμματίσει η Εθνική Αρχή Διαφάνειας, στο πλαίσιο του θεσμικού της ρόλου και των πρωτοβουλιών που αναλαμβάνει για την ευαισθητοποίηση και ενημέρωση όλων των φορέων του ιδιωτικού τομέα, σχετικά με θέματα πρόληψης και καταπολέμησης της διαφθοράς. Το τρίτο αυτό σεμινάριο είχε θέμα «Πραγματικοί Δικαιούχοι και Ενίσχυση της Εταιρικής Διαφάνειας». Περισσότεροι από 300 επαγγελματίες του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν και να ενημερωθούν μέσω της ανταλλαγής απόψεων στελεχών εποπτικών αρχών, εκπροσώπων τραπεζικών συστημάτων αλλά και φορέων του Ελληνικού Δημοσίου, σχετικά με τις υποχρεώσεις που απορρέουν από το ισχύον νομικό και θεσμικό πλαίσιο για τους πραγματικούς δικαιούχους στην Ελλάδα, τι προβλέπεται από τα διεθνή πρότυπα, τις ενέργειες που θα πρέπει να προβαίνουν τα υπόχρεα πρόσωπα καθώς και τις υποχρεώσεις συμμόρφωσης που έχουν οι επιχειρήσεις που εμπίπτουν στην ελληνική νομοθεσία.
Σύντομο χαιρετισμό απεύθυνε ο Διοικητής η της ΕΑΔ κ. Άγγελος Μπίνης, ο οποίος μίλησε για τις δράσεις που έχει αναπτύξει η Εθνική Αρχή Διαφάνειας με σκοπό να ενισχύσει την ευαισθητοποίηση ιδιωτικών και δημόσιων φορέων γύρω από θέματα πρόληψης και ανάπτυξης πολιτικών ακεραιότητας, καθώς και τη σημασία ανταλλαγής απόψεων μεταξύ της Ακαδημαϊκής Κοινότητας, εκπροσώπων τραπεζικών συστημάτων αλλά και φορέων του Ελληνικού Δημοσίου, για την πρόοδο που έχει γίνει στο συγκεκριμένο πεδίο πολιτικής αλλά και την ανάπτυξη των δικλίδων ελέγχου της διαφάνειας και της λογοδοσίας.
Ο κ. Νίκος Κουλοχέρης, Γενικός Γραμματέας Οικονομικής Πολιτικής, κατά την εισήγησή του αναφέρθηκε, κατά λόγο αρμοδιότητας, στο νομικό πλαίσιο για τους πραγματικούς δικαιούχους στην Ελλάδα και στις προβλέψεις για τα διεθνή πρότυπα. Έθεσε τις κρίσιμες διατάξεις των Οδηγιών 2015/849(ΕΕ) και 2018/843(ΕΕ) συνδυαστικά με τις σκέψεις των Οδηγιών και προέβη σε σύντομη έκθεση και παρουσίαση των συστάσεων/recommendations 24 και 25 και του άμεσου αποτελέσματος/immediate outcome 5 της FATF. Ακολούθως, εξήγησε τον τρόπο ενσωμάτωσης των ανωτέρω στο εθνικό δίκαιο και ειδικότερα στο άρθρο 20 του ν.4557/2018, προβαίνοντας σε ειδική μνεία στα θέματα καταχώρησης, πρόσβασης και κυρώσεων. Συμπερασματικά, σημείωσε την επικαιροποίηση των ανωτέρω σε συμφωνία με τις εξελίξεις σε επίπεδο ΕΕ και στα διεθνή πρότυπα.
Στη συζήτηση συμμετείχαν:
Ο κ. Άγγελος Τζερμιαδιανός, Προϊστάμενος Τμήματος Πρόληψης Νομιμοποίησης Εσόδων από Παράνομες Δραστηριότητες, Τράπεζα της Ελλάδος, σημείωσε ότι «Οι εγκληματίες χρησιμοποιούν ένα ευρύ φάσμα τεχνικών προκειμένου να αποκρύψουν τον πραγματικό δικαιούχο νομικών προσώπων και να αποκτήσουν πρόσβαση στο χρηματοπιστωτικό σύστημα». Ο κ. Τζερμιαδιανός παρουσίασε τα μέτρα δέουσας επιμέλειας που εφαρμόζουν τα πιστωτικά ιδρύματα και οι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί βάσει των κανονιστικών απαιτήσεων της Τράπεζας της Ελλάδος, προκειμένου να αντιμετωπίσουν τον κίνδυνο χρησιμοποίησής τους για σκοπούς ξεπλύματος χρήματος ή χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, καθώς και τις εποπτικές δράσεις που διασφαλίζουν τη συμμόρφωση προς τις εν λόγω διατάξεις. Παράλληλα όπως ανέφερε «αναδεικνύονται οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο χρηματοπιστωτικός τομέας ως προς τον εντοπισμό του πραγματικού δικαιούχου, αλλά και οι ευκαιρίες που αναδύονται από την έναρξη λειτουργίας του κεντρικού μητρώου πραγματικών δικαιούχων.»
Ο κ. Γιώργος Χατζηγιαννάκης, Γενικός Γραμματέας ΔΣ Διεθνής Διαφάνεια Ελλάδος, τοποθετήθηκε με μια συνοπτική παρουσίαση των 4 βασικών προσεγγίσεων για τη διασφάλιση της διαθεσιμότητας πληροφοριών για τους πραγματικούς δικαιούχους. Μίλησε για τις παραμέτρους αποτελεσματικότητας και έφερε παραδείγματα χωρών. Η παρουσίασή του βασίστηκε στην εργαλειοθήκη του Παγκόσμιου Φόρουμ για τη Διαφάνεια και την Ανταλλαγή Πληροφοριών για φορολογικούς σκοπούς.
Ο κ. Παναγιώτης Λιαργκόβας, Πρόεδρος Δ.Σ, Επιστημονικός Διευθυντής ΚΕΠΕ, Καθηγητής Τμήματος Οικονομικών Επιστημών, Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, μίλησε για τη σημασία της θέσπισης του εργαλείου «Πραγματικοί Δικαιούχοι και Ενίσχυση της Εταιρικής Διαφάνειας» στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας. Τόνισε ότι «με το συγκεκριμένο θεσμικό εργαλείο ενισχύεται η διαφάνεια και καταπολεμάται η διαφθορά. Η ενίσχυση της διαφάνειας διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στην εξασφάλιση της αποτελεσματικής κατανομής των πόρων επιτρέποντας στην αγορά να αξιολογεί και να επιβάλλει πειθαρχία. Παρόμοια, η διαφθορά αποθαρρύνει την υγιή επιχειρηματικότητα, λειτουργεί ως αντικίνητρο για ξένες παραγωγικές επενδύσεις και προκαλεί ευρείας κλίμακας αναδιανομές, που εντέλει υπονομεύουν τη συνοχή και το ηθικό της κοινωνίας. Το θεσμικό εργαλείο των «πραγματικών δικαιούχων» μπορεί να συνεισφέρει, συνεπώς, σημαντικά στην άνοδο του ΑΕΠ, στη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου και τελικά σε υψηλότερο επίπεδο κοινωνικής ευημερίας (social well-being) για όλους».
Υποθέσεις Εργασίας παρουσίασε η κ. Αναστασία Σωτηροπούλου, Ειδική Νομική Σύμβουλος του Διοικητή της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας.
Κατά τη διάρκεια της συζήτησης διεξήχθη ηλεκτρονική ψηφοφορία μέσω της διαδικτυακής εφαρμογής «mentimeter» με τα αποτελέσματα να τροφοδοτούν μια ενδιαφέρουσα ανταλλαγή απόψεων μεταξύ των ομιλητών.
Τη συζήτηση συντόνισε η κα Αλίκη Κώνστα, Προϊσταμένη Τμήματος Ανάπτυξης Πολιτικών και Προτύπων Ακεραιότητας, Γενική Διεύθυνση Ακεραιότητας και Λογοδοσίας, Εθνική Αρχή Διαφάνειας.